Yengil atletikaning sog’liq uchun foydalari

O‘zbekistonda yengil atletika va marafon turlari tobora ommalashib bormoqda. Bu sog’lom turmush tarzi va faol jismoniy faoliyatga bo’lgan umuminsoniy intilishdan dalolat beradi. Zamonaviy tadqiqotlar muntazam faollik salomatlik va farovonlikni saqlashning asosiy omili ekanligini tasdiqlaydi. Ushbu maqolada biz salomatlikni saqlash va faol hayot tarzi uchun yengil atletika va marafonlarning afzalliklarini ko’rib chiqamiz.

Jismoniy manfaatlar

Yengil atletika va marafonlarda qatnashish katta jismoniy faollikni talab qiladi. Yugurish, sakrash va otish – bularning barchasi mashg’ulot va musobaqaning ajralmas qismidir. Bunday fanlar jismoniy tayyorgarlikning turli jihatlarini rivojlantirishga yordam beradi.

Yurak-qon tomir chidamliligi atletikadan olinadigan asosiy imtiyozlardan biridir.

Muntazam jismoniy mashqlar, jumladan, yugurish va intensiv kardio mashqlari yurak-qon tomir tizimini mustahkamlaydi, yurak va o’pka faoliyatini yaxshilaydi.

Kuch va moslashuvchanlik, shuningdek, atletika orqali rivojlanishi mumkin bo’lgan fitnesning muhim jihatlari hisoblanadi. Kuchli mashqlar mushaklarni mashq qiladi va kuch salohiyatini oshiradi, masalan:

• sakrash
• otish

Har xil harakatlarni bajarish uchun zarur bo’lgan moslashuvchanlik, shuningdek, atletika mashg’ulotlari orqali yaxshilanadi.

Masalan, yurak-qon tomir chidamliligini rivojlantirish uchun mashg’ulotlar rejasiga uzoq masofalarga yugurish va intervalli mashg’ulotlarni kiritish tavsiya etiladi.

Kuch va moslashuvchanlikni rivojlantirish uchun siz o’quv dasturiga mashqlarni kiritishingiz mumkin:

• uzoqqa sakrash
• tortishishlar
• cho’zish

Yengil atletika bilan muntazam shug’ullanish orqali siz tanangizning jismoniy xususiyatlarini rivojlantirishingiz va yaxshilashingiz mumkin, bu umumiy salomatlik va farovonlikka hissa qo’shadi.

Psixologik foyda

Yengil atletika bilan shug’ullanish va marafonlarda qatnashish nafaqat jismoniy salomatlikka ijobiy ta’sir qiladi, balki katta psixologik foyda keltiradi. Bu sohada muntazam mashqlar bizning ruhiy farovonligimizga bevosita ta’sir qiladi.

Masalan, ular stress va tashvishlarni kamaytirishga yordam beradi.

Jismoniy faollik tabiiy antidepressantlar bo’lgan endorfin ishlab chiqarishni rag’batlantiradi va kayfiyatni yaxshilaydi va organizmdagi stress gormonlari darajasini pasaytiradi.

Yengil atletika bilan shug’ullanish ham quyidagilarga yordam beradi:

• o’z-o’zini hurmat
• o’z-o’zini tarbiyalash
• o’zini o’zi ishonch

Har bir yakunlangan poyga, mashg’ulot natijalaridagi har bir yaxshilanish g’urur va o’z-o’zini hurmat qilish manbai. Doimiy amaliyot quyidagilarni talab qiladi:

• o’z-o’zini tarbiyalash
• qat’iyatlilik
• iroda kuchi

Yurak-qon tomir salomatligi uchun foydalari

Yengil atletika yurak-qon tomir va qon aylanish tizimining salomatligiga sezilarli ta’sir ko’rsatadi. Muntazam jismoniy mashqlar yurakni mustahkamlashga va uning faoliyatini yaxshilashga yordam beradi. Yugurish va boshqa jismoniy faoliyat turlari:

• yurak-qon tomir chidamliligini oshirish
• o’pka hajmini oshirish
• mushaklarning qon ta’minoti yaxshilanadi

Yengil atletika bilan muntazam shug’ullanish yurak-qon tomir kasalliklari, jumladan arterial gipertenziya va insultni rivojlanish xavfini kamaytiradi. Jismoniy faollik:

• qon bosimini nazorat qilishga yordam beradi
• qon aylanish jarayonini yaxshilaydi
• tanadagi yallig’lanishning umumiy darajasini pasaytiradi

Muntazam yugurish yurak va qon tomirlari salomatligini saqlashning ajralmas qismiga aylanmoqda.

Ijtimoiy imtiyozlar va motivatsiya

Yengil atletika va marafonlarda qatnashish nafaqat jismoniy va psixologik, balki keng ko‘lamli ijtimoiy imtiyozlarni ham beradi.

Yengil atletika poygalarida ishtirok etish yangi odamlar bilan tanishish va hamfikrlar jamoasiga qo’shilish imkoniyatini beradi. Siz ushbu sport turiga qiziqishingizni baham ko’radigan guruhning bir qismi bo’lishingiz mumkin. Boshqa sportchilar va murabbiylar bilan uchrashish quyidagi imkoniyatlarni ochadi:

• yangi do’stlik
• tajriba almashish
• o’zaro yordam

Ular bilan birgalikda siz o’z yutuqlaringizni baham ko’rishingiz, mashg’ulotlarni muhokama qilishingiz va yangi maqsadlarga erishish uchun bir-biringizni rag’batlantirishingiz mumkin.

Xulosa

Ushbu maqolada biz yengil atletikaning salomatlik va salomatlik uchun foydalarini ko’rib chiqdik. O‘zbekistonda yengil atletika va marafonning ommaviyligi tobora ommalashib borayotgani sog‘lom turmush tarzi va faol jismoniy faollikka bo‘lgan intilishdan dalolatdir. Ushbu intizom keng ko’lamli jismoniy imtiyozlarni beradi.

Xulosa qilib aytganda, men barcha o’quvchilarni yengil atletika yoki uning elementlarini o’z hayotlariga kiritishga va u keltirishi mumkin bo’lgan barcha imtiyozlardan bahramand bo’lishga chorlayman. Shuni esda tutish kerakki, har qanday yangi jismoniy rejimni boshlashdan oldin, shifokor bilan maslahatlashish va tajribali murabbiylardan professional yordam va ko’rsatmalar olish muhimdir. Barchangizga sog’lik, baxt va faol va sog’lom hayot yo’lida muvaffaqiyatlar tilayman.
Ahmed Usmonov, yengil atletika va marafon bo‘yicha mutaxassis.

Ko’p so’raladigan savollar